Siç doli nga referimet dhe diskutimet në tribunë, arsimi shqip në këto tri komuna ishte në gjendje të vështirë dhe po i përjetonte gati të gjitha të këqijat dhe peripetitë e shkollave shqipe në ish_Jugosllavi, si në Kosovë, në Mal të Zi dhe në Maqedoni.

Në thumb të kritikës së tribunës, sidomos ishin disa plan-programe serbiane të lëndëve mësimore dhe disa tekste mësimore, ku shumë pak ose fare nuk u përfshin: kultura, gjuha, letërsia dhe historia shqiptare si dhe kur shkruhet për to, shkruhet në mënyrë joshkencore e poshtëruese, me çka u tha se tash e tutje nuk duhet të pajtohemi.

Në Tribunë u kritikuan ashpër tre tekstet e gjuhës dhe letërsisë shqipe për klasën e parë, të dytë dhe të tretë të shkollës fillore, për të cilat u tha se janë hartuar me porosi nga Beogradi dhe se nuk kanë vlera profesionale, artistike, pedagogjike, metodike.

Në Tribunë, poashtu u fol edhe për çështjet e udhëheqjes së administratës në shkollat shqipe sepse udhëhiqet shqip e serbisht, kurse në disa shkolla shqipe vetëm në gjuhën serbe dhe me alfabet qirilik.

Në fund të kësaj Tribune tematike u nxorrën disa konkluzione, të cilat duhet t’i paraprijnë aktivitetit dhe veprimit të mëtutjeshëm në procesin e zhvillimit dhe përparimit të arsimit shqip në këto treva: 
- të respektohen të gjitha Konventat ndërkombëtare lidhur me të drejtën në arsim të të gjitha kombeve, 
- të sigurohet pozita adekuate e dinjitetit moral dhe material e shkollës shqipe, në të gjitha shkallët e shkollimit, 
- në të gjitha mjediset, shkollimi, komunikimi publik dhe administrative të bëhet në gjuhën amtare, 
- plan-programet dhe tekstet mësimore të jene unike, për të gjitha shkollat shqipe dhe të hartohen nga institucionet më të larta shkencore shqiptare të Kosovës e jo nga individët e pakualifikuar për hartimin e tyre, 
- në plan-programet dhe tekstet mësimore të përfshihet në mënyrë adekuate gjuha, letërsia, kultura, historia e tradita shqiptare, 
- gjuha dhe letërsia serbe të mësohet si fakultative në shkollat shqipe, 
- të merret aksioni për vijimin e rregulltë në shkolla, sidomos të vajzave shqiptare, 
- të apelojmë tek arsimtarët e Shkollave shqipe për një punë vetëmohuese në procesin edukativo-mësimor, pa marrë parasysh vështirësitë të situatës politike, sepse edukojnë dhe arsimojnë fëmijët shqiptarë dhe 
- të apelojmë tek prindërit dhe qytetarët shqiptarë që të kenë mirëkuptim ndaj punës, pozitës së vështirë materiale e morale të arsimtarëve dhe të jenë të gatshëm që punën e arsimtarëve ta përkrahin në çdo situatë që bie arsimi shqip.

SOT, SHTROJMË PYETJEN: SA PO REALIZOHEN NË SHKOLLAT SHQIPE KËTO KONKLUZIONE!?

Përgatiti: Xhemaledin Salihu-Preshevë